Tazminat Hukuku

Adana Tazminat hukuku, kişilerin haksız bir fiil karşısında uğradıkları; maddi, manevi, fiziksel, ruhsal zararların tazminini sağlamak amacıyla düzenlenen hukuk alanıdır. Tazminat davaları pek çok alanla ilişkili olarak karşımıza gelebilmektedir.

Örneğin trafik kazası ile ilgili tazminat isteminde karayolları ve trafik kanununlarına, eşler arasında yaşanabilecek aldatma ya da şiddet gibi durumlardan ötürü tazminat isteminde aile hukuku kanunlarına, adam öldürme durumunda kişinin yakınları tarafından açılan destekten mahrum kalma sebebiyle tazminat isteminde Türk ceza hukuku mevzuatına bağlı kalınmalıdır.

Bu sebeple tazminat hukuku belirli bir hukuk alanından ziyade pek çok farklı hukuk alanıyla ilişkilidir. Tazminat avukatının da bu alanların her birine hakim olması gerekir.

Adana Tazminat hukukunun mevzuat bilgisi Türk Borçlar Kanununca belirlenmiştir.

Adana Tazminat Hukuku Neleri Kapsar?

Adana tazminat hukuku iki ayrı başlık altında incelenmektedir. 

1. Maddi Tazminat Davaları

Kişinin, başka bir kişinin haksız fiili sebebiyle malına zarar gelmesi yahut kârına zarar gelmesine bağlı olarak mağduriyet yaşaması durumunda söz konusu olan tazminat davası çeşididir.

Bu davalara sebep olan zararlar fiili zarar ve yoksun kalınan kâr olarak ikiye ayrılmaktadır.

Örneğin karşı tarafın hatası sebebiyle kişinin işyerinin yanması durumu hem fiili zarar hem de yoksun kalınan kâr kapsamına girer. Çünkü kişi hem halihazırda olan malından zarar etmiştir hem de geçici iş yapamama sebebiyle kazancından olmuştur.

Zarar gören kişi karşı tarafın hatasını ve buna bağlı olarak yaşadığı kaybı mahkeme önünde ispat etmelidir.

TBK MADDE 49- Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.

TBK MADDE 50- Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hâkim, olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri göz önünde tutarak, zararın miktarını hakkaniyete uygun olarak belirler

Kişinin uğradığı zarara sebebiyet veren eylem, kanunen yasaklanmış olmasa da ahlaka aykırı bir eylem olması sebebiyle de cezalandırılabilir.

Haksız fiil sonucu yakınını kaybeden kişi de maddi gerekçelerle maddi tazminat davası açabilir. Maddi gerekçeler burada kişinin destekten mahrum kalma sebebiyle yoksulluk yaşaması ihtimalidir. Ölen kişinin bakmakta olduğu eşi, annesi, babası, çocukları destekten mahrum kalma gerekçesiyle maddi tazminat istemiyle dava açma hakkına sahiptir.

TBK MADDE 53- Ölüm hâlinde uğranılan zararlar özellikle şunlardır:

1. Cenaze giderleri.
2. Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar.
3. Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar.

Kişi bedensel bir zarar sebebiyle de bu zararının tazmini için maddi tazminat davasına başvuruda bulunabilir.

TBK MADDE 54- Bedensel zararlar özellikle şunlardır:

1. Tedavi giderleri.
2. Kazanç kaybı.
3. Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar.
4. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar

2. Manevi Tazminat Davaları

Manevi tazminat davaları karşı tarafın haksız fiili sebebiyle kişinin ruhsal, psikolojik ve manevi anlamda zarar görmesi durumudur. Kişinin yaşadığı iftira sonucu işinden olma, travma yaşatacak olaylara maruz kalma (taciz, tecavüz, alıkonma vb.), bedensel bütünlüğüne zarar gelmesi, iş kazası veya kast sebebiyle yakınının vefat etmesi, evlilik içerisinde aldatma veya kötü muamele durumu manevi tazminat kapsamına girer.

TBK MADDE 56- Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.

TBK MADDE 57- Gerçek olmayan haberlerin yayılması veya bu tür ilanların yapılması ya da dürüstlük kurallarına aykırı diğer davranışlarda bulunulması yüzünden müşterileri azalan veya onları kaybetme tehlikesiyle karşılaşan kişi, bu davranışlara son verilmesini ve kusurun varlığı hâlinde zararının giderilmesini isteyebilir.

TBK MADDE 58- Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir.

Tazminat davalarının dayanağı olan Türk borçlar kanunu hakkında, 

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf  daha detaylı bilgi edinebilirsiniz. 

Tazminat Davaları Nelerdir?

Tazminat davaları kişilerin yaşadığı maddi ve manevi zararların tazmin edilebilmesi için Asliye hukuk mahkemelerine açılan davalardır. Kişiler uğradıkları zararı mahkeme önünde ispat etmekle yükümlüdür.

Davaya sebep olan zarar, başka bir kişinin haksız fiili veya ihmali sonucu gerçekleşmişse mahkeme zarar gören tarafa tazminat ödenmesine karar verir.

Tazminat Davaları Hangi Durumlarda Açılabilir?

Tazminat davaları toplumun bir ferdinin başka bir ferdi tarafından yaşatmış olduğu kasıtlı veya ihmale dayalı eylemi sebebiyle, bu eylemden muzdarip olmuş olan mağdurun mağduriyetinin tazmin edilebilmesi sebebiyle açılır.

Bu durumlara şöyle örnekler vermek mümkündür:

• Trafikte ihmal ya da hata sebebiyle kişinin yaşadığı mal kaybı, can kaybı, yaralanma, sakat kalma durumu.
• Eşlerin evlilik akti içerisinde zina, kötü muamele, şiddet, hayata kast etme durumu.
• İşverenin işyerinde güvenli çalışma ortamı sağlamaması yahut işyerinde kullanılan araçların güvenlik ve bakım kontrolünü yapmayı ihmal etmesi gibi sebeplerin olması durumunda, işçinin bedensel bütünlüğüne veya canına zarar gelmesi durumu.
• Kişilerin yakınlarının başka bir kişinin ihmali veya kastı sonucu öldürülmesi durumu.
• Doktor ya da sağlık çalışanının ihmali sebebiyle hastanın vefat etmesi ya da zarar görmesi durumu.

Tazminat Davaları Hangi Mahkemelerde Görülür?

Tazminat davaları Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülmektedir.

Tazminat Davaları Ne Kadar Sürer?

Tazminat davaları emsal davalara bakıldığında 1-2 yıl arasında sürdüğü görülür. Fakat davanın niteliği, haksız fiilin ispatının kolay ya da zor olması durumu, ispat için gerekli olan delillerin temin edilmesi ve incelenmesi süresi, konunun apaçık ya da muallak olması, şahitlerin dinlenmesi vb süreçler sebebiyle süre daha uzun ya da kısa olabilmektedir.